مطالعات موردی GPON در کشورهای مختلف

رسالت مجموعه هوپیران کمک به ایجاد اقتصاد پویا و تعامل در رشد سطوح علمی در کلیه سیستم های مرتبط به فعالیت این گروه میباشد. این مقاله بر اساس رسالت مجموعه در جهت رضایت بهره برداران پروژه ها تدوین و منتشر شده است و هر گونه کپی برداری از آن بدون ذکر منابع غیر مجاز میباشد. 

هوپیران مشاور ، مجری و تامین کننده تجهیزات و سلوشن های فیبر نوری در پروژه های صنعتی ، نفت و گاز و پتروشیمی و ساختمانی

1. مقدمه

در این بخش، ما شش مطالعه موردی از راه‌اندازی FTTH در سراسر جهان را ارائه می‌دهیم. مطالعات موردی برای برجسته کردن مسائل دنیای واقعی نصب FTTH طراحی شده‌اند که بعدا در این پروژه، توسعه سناریوهای مدل‌سازی هزینه و مفروضات را شکل خواهند داد.

نام شش کشور به همراه شرح مختصری از دلیل انتخاب هر کدام از آن‌ها در زیر فهرست شده‌اند.

فرانسه	بازار فرانسه نمونه خوبی از یک کشور اروپای غربی قابل مقایسه با انگلستان اما با یک بازار پیشرفته‌تر در FTTx است. ارائه‌دهندگان سرویس‌های مخابراتی FT و Neuf Cegetel (SFR) از GPON استفاده می‌کنند، درحالی‌که Iliad (رایگان) از معماری PTP پشتیبانی می‌کند.
کره جنوبی	کره جنوبی یک نمونه خوب از کشوری با بهره‌برداری از پهنای باند بسیار بالا و بازار پیشرفته FTTx است. انتشار اولیه سرویس‌های فیبر نشان می‌دهد که EPON از GPON گسترده‌تر است اما اپراتور دوم پهن باند SK (قبلاً با نام Hanaro Telecom شناخته می‌شد)، در حال ارتقاء شبکه VDSL خود را به GPON است.
اسلوونی	اسلوونی یک دورنمای خوب از اروپای شرقی را ترسیم می‌کند و جالب است که اپراتور جایگزین به راه‌اندازی FTTH علاقه‌مند است و این مسیر را دنبال می‌کند.
سوئیس	شرکت Swisscom از یک شبکه با چند فیبر برای رقابت در بازار زیرساخت استفاده می‌کند. شرکت Swisscom از یک فیبر استفاده می‌کند و دیگر فیبرها توسط شرکت‌های همکار که در حال کمک به توسعه هستند، مورد استفاده قرار می‌گیرند.
انگلستان	به عنوان بازار هدف مهم است که تصویر روشنی از وضعیت فعلی FTTH در انگلستان شکل دهیم.
آمریکا	شبکه FiOS وریزان «verizon» یک نمونه مفید از یک شبکه GPON به سرعت در حال رشد در یک کشور غربی است. شرکت AT&T نیز در حالت مهاجرت به شبکه GPON است.

در مطالعه موردی یک ساختار مشترک شامل بررسی بازار و وضعیت تنظیم بازار، جزئیات مربوط به نصب فیبرها و هرگونه اطلاعات موجود در مورد جزئیات معماری، فروشندگان و هزینه‌ها را دنبال می‌کند.

2. فرانسه

بررسی بازار و نظارت

بازار پهنای باند فرانسه تحت سلطه شرکت مخابرات فرانسه (47 درصد سهم بازار) و اپراتورهای DSL جایگزین lliad (رایگان، 24 درصد سهم بازار) و SFR(22 درصد سهم بازار) است که همه آن‌ها سرویس‌های مبتنی بر فیبر را عرضه می‌کنند.

سازمان ARCEP تعدادی از قوانین مربوط به بازار FTTx را منتشر کرده است. این سازمان به اپراتورهای جایگزین حقوق دسترسی برابر با شبکه مخابرات فرانسه عطا کرده است و اصولی برای اشتراک آخرین بخش شبکه‌ها با اپراتورها را وضع نمود، به عبارت دیگر مجوز اشتراک درون ساختمان تا نقطه نصب دستی شبکه‌های فیبر را برای فراهم آوردن امکان رقابت زیرساختی عادلانه بین اپراتورهای دسترسی فیبر بدون تقلید در بخش پایانه / ساختمان ارائه کرد. در حال حاضر مقررات بیان می‌کنند که نقطه دسترسی مشترک نباید در مالکیت خصوصی باشد، مگر آن‌که ساختمان به یک رابط روباز متصل شود یا یک ساختمان MDU با 12 یا بیش از 12 خانه باشد. علاوه بر این، هر اپراتور می‌تواند از اپراتور ساختمان (یعنی اپراتور تعیین شده توسط صاحب‌خانه برای نصب فیبر) درخواست کند تا یک فیبر اختصاصی اضافی برای هر واحد نصب کند. سازمان ARCEP بیان می‌کند که اپراتور درخواست‌کننده فیبر اضافی باید هزینه اضافی و هم‌چنین سهم سرمایه اولیه را پرداخت کند. بااین‌حال، فرمول‌های تخصیص هزینه با این اصول سازگار نیستند. دولت فرانسه اعلام کرده است که در سال جاری قصد تجهیز 4 میلیون خانه با FTTH را دارد.

شکل 1.4: اشتراک FTTB منبع: Analysys Mason

راه‌اندازی FTTx در زمان حال و آینده

مخابرات فرانسه یک طرح موفق FTTH را با استفاده از GPON اجرا کرد. اپراتور جایگزین Iliad (رایگان)، FTTH را با استفاده از اترنت و معماری فیبر نقطه به نقطه اجرا کرد. این طرح قصد دارد 4 میلیون خانه را به هم وصل کند.

SRF (قبلاً با نام Neuf Cegetel شناخته می‌شد) سرویس‌های FTTH را با استفاده از معماری‌های GPON و PTP راه‌اندازی کرده است. این شرکت به جای انتخاب یکی از معماری‌های مذکور تصمیم گرفت که از هر دو معماری به طور تناوبی استفاده کنند.

معماری، پیکربندی، تجهیزات و هزینه‌ها

مخابرات فرانسه در طی یکسال 14000 خانه از شش منطقه پاریس و پنج شهر دیگر را پوشش داد. این سازمان 1000 مشتری بدست آورد که نمایانگر نفوذ 7 درصدی در بازار است. کل هزینه عملیاتی کم‌تر از 5 میلیون یورو بود و به طور متوسط 5000 یورو به ازای هر مشتری صرف شد. هزینه‌های طرح به 5 دسته تقسیم شدند: شبکه و زیرساخت نوری (60 درصد از کل هزینه‌ها)، اتصال به مشتری (10 درصد)، تجهیزات CPE (10 درصد)، نصب خانگی (5 درصد) و جذب مشتری و تأمین خدمات (15 درصد). مخابرات فرانسه در حال حاضر از نسبت تقسیم 64: 1 استفاده می‌کند. Iliad (رایگان) قصد دارد مبلغ 1 میلیون یورو در زمینه گسترش FTTH خود بپردازد و انتظار می‌رود که 4 میلیون خانه را متصل کند. هزینه متوسط به ازای هر خانه در این طرح 250 یورو برای هر خانه برآورد شده است که به‌طور قابل توجهی پایین‌تر از طرح مخابرات فرانسه است.

3. کره جنوبی

بررسی بازار و نظارت

بازار کره جنوبی با پهنای باند سرعت بالا، یکی از پیشرفته‌ترین بازارهای جهان با سرویس‌های FTTx در دسترس بیش‌تر از 90 درصد خانه‌ها است. یک دلیل این نفوذ بالا این واقعیت است که همانند بسیاری از کشورهای آسیایی، مردم کره جنوبی در مقایسه با مردم اروپا و آمریکای شمالی اغلب در ساختمان‌های بلند زندگی می‌کنند.

هم‌چنین، در مقایسه با سایر نقاط جهان، سازمان ناظر هیچ گونه وظایف یا محدودیت خاصی را در خصوص استفاده از شبکه‌های فیبر ارائه نکرده است، به این ترتیب اپراتورها مجبور به دسترسی به رقبا نیستند. این امر باعث افزایش نرخ نفوذ شد اما به نظر نمی‌رسد که این نفوذ بالا باعث افزایش قیمت‌ها شده باشد (همان‌طور که انتظار می‌رود). شرکت KT یک سرویس متقارن 10 مگابیت بر ثانیه را با هزینه 26 دلار آمریکار در هر ماه عرضه می‌کند.

از سال 1999، دولت یک طرح صدور گواهینامه برای ساختمان‌های با بیش از 20 خانه و 3300 هزار متر مربع را اجرا کرده است که به مالکین خانه‌ها استاندارد کابل‌کشی درون ساختمانی و سرعت‌های پهنای باند احتمالی که می‌تواند پشتیبانی کند را نشان می‌دهد. این طرح اکنون بیش از 2/3 میلیون خانه در 5000 ساختمان را پوشش می‌دهد.

شکل 2.4: اشتراک FTTB منبع: Analysys Mason

راه‌اندازی FTTx در زمان حال و آینده

شرکت KT، 49 درصد از بازار باند پهن فوق‌العاده سریع را در اختیار دارد و در حال ارتقاء شبکه FTTB PON به FTTH است. این شرکت عمدتاً از معماری مبتنی بر EPON استفاده می‌کند اما GPON را نیز آزمایش کرده است و هم‌چنین پیشرو توسعه WDM PON بوده است. این شرکت در سال 2008 حدود یک میلیون مشترک FTTH را تحت پوشش داشت. اپراتور جایگزین SKT (که قبلا با نام Hanaro Telecom شناخته می‌شد) معماری GPON را برای مهاجرت از FTTB به FTTH انتخاب کرده است، این شرکت قبلاً از شبکه محلی اترنت و FTTx/VSDL استفاده می‌کرد. در سال 2008 این اپراتور 3/2 میلیون مشترک که تقریباً معادل دو سوم از مشتریان پهنای باند بود را تحت پوشش خود داشت.

معماری، پیکربندی، تجهیزات و هزینه‌ها

هدف میان مدت KT، ارتقاء کل شبکه خود به FTTH و بهبود پوشش در سراسر کشور است. این شرکت از سال 2006 تا 2010 حدود 3/1 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری کرده است. 90 درصد از خانه‌های کره جنوبی، تقریباً 16 میلیون، به شبکه پهن باند متصل هستند، بنابراین میانگین هزینه صرف شده برای هر خانه حدود 80 دلار است. این میزان هزینه در مقایسه با برخی کشورهای دیگر کم است اما باید توجه داشته باشید که 81 درصد از جمعیت کره جنوبی در مناطق شهری و حومه‌نشین زندگی می‌کنند که این امر باعث کاهش هزینه‌های گسترش شبکه می‌شود. فرزندگان تجهیزات KT شرکت‌های سامسونگ،Dongwon Systems corecess، Dasan Networks، Comec Systems، ubiquoss و Auvitek هستند.

در سال 2007، شرکت SKT در حدود 3/105 میلیون دلار برای ارتقاء بخش‌هایی از شبکه خود صرف کرد تا امکان دسترسی بیش از 3/8 میلیون خانه بیش‌تر از 2/4 میلیون خانه فعلی خود را به شبکه با سرعت 100 مگابیت بر ثانیه فراهم می‌آورد. این امر نشان‌دهنده سرمایه‌گذاری تنها 13 دلار برای هر خانه است. بااین‌حال، باید توجه داشت که این شرکت شبکه قبلی خود را ارتقاء داده است و شبکه فیبری جدیدی راه‌اندازی نکرده است بنابراین بسیاری از زیرساخت‌ها از قبل وجود داشته‌اند. SKT از تجهیزات GPON شرکت‌های Alcatel – Lucent استفاده می‌کند.

4. اسلوونی

بررسی بازار و نظارت

اسلوونی دارای نرخ نفوذ پهنای باند 64 درصدی است. هشت ارائه‌دهنده پهنای باند اصلی در این کشور عبارتند از: Telekom slovenije (TS، 48 درصد)، T-2 (19 درصد)، Amis (9 درصد)، UPC Telemarch (7 درصد)، TUS Telekom (3 درصد)، KRS Rotovz (2 درصد)، Ljubjanski kabel (2 درصد) و KRS Tabor (1 درصد). در سال 2009، 65 درصد از اتصالات پهنای باند از طریق DSL، 22 درصد از طریق کابل و 12 درصد از طریق FTTH فراهم شد.

بازار پهنای باند به آرامی رشد می‌یافت به‌طوری‌که LLU در سال 2001 معرفی شد و TS تا اواسط سال 2005 هنوز سرویس‌های کاملاً جداگانه‌ای را معرفی نکرده بود. سازمان ناظر APEK در ابتدا FTTH را در بررسی بازارهای 4 و 5 لحاظ نکرده بود اما بعدا نشان داد که شاید در بازار 5 در نظر گرفته شود. APEK هم‌چنین به TS مجوز داد تا به اپراتورها اجازه دسترسی به کانال‌های خود را بدهد.

در اسلوونی، سرویس VOIP Telephony یک سرویس مجاز بوده و از سرویس دسترسی به اینترنت متمایز است.

شکل 3.4: اشتراک FTTB منبع: Analysys Mason

راه‌اندازی FTTx در حال حاضر و آینده

دو اپراتور توسعه‌دهنده زیرساخت FTTH، شرکت‌های TS و T-2 هستند. در مقایسه کلی بازار پهنای باند، T-2 با 27000 خط نصب‌ شده در سال 2008 در مقایسه با 10000 خط شرکت TS پیشرو راه‌اندازی FTTH است.

TS در سال 2007 شبکه VDSL را فعال کرده و FTTH را نیز همزمان راه‌اندازی نمود. اولین ارتباط تجاری FTTH در همان سال انجام شد. این شرکت تا سال 2008، 7900 درگاه VDSL2 و 4300 مشترک FTTH را نصب کرد. هدف میان مدت این شرکت کسب 300000 مشترک FTTH بود.

T-2 نیز در سال 2007 شروع به راه‌اندازی FTTH نمود. این شرکت بر روی شبکه IP ملی که ترکیبی از VDSL2 و FTTH بود، سرمایه‌گذاری بزرگی انجام داد. در سال 2008، اتصالات FTTH شرکت T-2 در هفت شهر در دسترس بود و این شرکت شروع به کار بر روی گسترش دسترسی به آن‌ها نمود.

معماری، پیکربندی، تجهیزات و هزینه‌ها

هر دو شرکت TS و T-2 در حال گسترش شبکه‌های PTP هستند. TS بر روی قابلیت مقیاس، سازگاری با سرویس‌های جدید و کیفیت سرویس‌ها تمرکز می‌کند. TS هم‌چنین نشان می‌دهد که PTP در آینده اثبات شده است و از اترنت مستقیم (مبداء به مقصد) با تجهیزات CPE بازار انبوه استفاده می‌کند. TS اظهار می‌کند که PON قابلیت‌های IPTV را محدود می‌کند، قابلیت همکاری را کاهش می‌دهد، هزینه‌های تجهیزات CPE و نرم‌افزار بالاتری دارد و سازگاری کمی با ساختارهای قبلی دارد.

TS دو فیبر کابل را به محل زندگی هر مشتری متصل می‌کند. یک کابل برای اتصال IP (VOIP، IPTV) است و به مودم FTTH در محل زندگی مشتری متصل می‌شود. کابل دیگر برای انتقال سیگنال TV کابل استفاده می‌شود که قبل از انتقال به تلویزیون از طریق کابل کواکسیال به یک سیگنال آنالوگ در محل زندگی مشتری تبدیل می‌شود. دلیل این امر ترجیح مشتری به استفاده از تلویزیون کلاسیک است.

شرکت TS چند نوع هزینه برای نصب FTTH به ازای هر خانه نقل کرده است: 970 یورو (بدون کار عمرانی، 2007)، 1310 یورو (شهری، شامل برخی کارهای عمرانی، 2008)، 1860 یورو (روستایی، شامل برخی کارهای عمرانی، 2008). شرکت TS هزینه به ازای هر مشتری در سال 2007 را به طور جزئی مشخص کرده است: 140 یورو برای درگاه نوری، 127 یورو برای درگاه CATV، 60 یورو برای ODF، 330 یورو برای اتصال نوری مستقیم (لوله‌های فاضلاب، کابل‌ها، اتصالات)، 100 یورو برای نصب در ساختمان، 50 یورو برای نصب در بخش، 163 یورو برای CPE.

TS برای تأمین تجهیزات راه‌اندازی FTTH، شرکت Iskratel را انتخاب کرده است. T-2 برای تأمین تغییرات شبکه PTP شرکت Extreme Networks را ترجیح داده است.

شرکت T-2 نیز بر مقیاس و کیفیت سرویس‌ها تمرکز دارد و از مزایای پهنای باند تضمین شده بهره می‌برد. T-2 ادعا می‌کند که برای ارائه بهترین کیفیت تصویر تلویزیون در اسلوونی مشهور است.

شرکت T-2 قصد دارد از خدمات سه‌گانه (داده، تصویر، صوت) مسکونی و سرویس‌های کسب و کار در یک پلتفرم مشترک پشتیبانی می‌کند.

5. سوئیس

بررسی بازار و نظارت

بازار پهنای باند سوئیس تحت سلطه Swisscom (53 درصد سهم بازار) و اپراتور کابلی Cablecom (19 درصد) است. تنها اپراتور مورد توجه دیگر Sunrise (قبلاً با نام TDC شناخته می‌شد) با 9 درصد سهم بازار است. Sunrise دومین اپراتور تلفن همراه کشور نیز می‌باشد. علاوه بر موارد فوق، اپراتورهای کوچک‌تری نیز وجود دارد که 18 درصد از سهم بازار را تشکیل می‌دهند. بزرگ‌ترین اپراتور در بین آن‌ها شرکت Orange با 6 درصد سهم بازار است.

دراین کشور، بحث طولانی مدتی در مورد دسترسی کامل به شبکه فیبر Swisscom جریان دارد. در نهایت، سازمان ناظر، کمیته ارتباطات فدرال (ComCom) به سود شرکت Sunrise رأی داد و به Swisscom مجوز دسترسی به جریان اطلاعات با هزینه کم‌تر را صادر کرد.

شکل 4.4: محدوده FTTN تحت پوشش Swisscom منبع: Swisscom

راه‌اندازی FTTx در زمان حال و آینده

در حال حاضر، شرکت Swisscom دارای نرخ پوشش پهنای باند 90 درصدی با سرعت معمول 5 مگابیت بر ثانیه با استفاده از خطوط DSL است. این شرکت هم‌چنین دارای پوشش 75 درصدی VDSL می‌باشد. طرح «Fibre Suisse» این شرکت که در سال 2008 راه‌اندازی شد، چندین فیبر، معمولاً 4 فیبر را به هر خانه متصل می‌کرد. شرکت مذکور به منظور کاهش هزینه‌ها با صاحبان زیرساخت‌ها از جمله شرکت‌های ارائه‌دهنده تجهیزات و نرم‌افزارها و اپراتورهای کابل‌ها همکاری کرده و چهار مدل عمده را ارائه نمود:

1. هر شرکت همکار یک شبکه چند فیبری را در یک منطقه دیگر راه‌اندازی می‌کند و سپس به یک فیبر از منطقه شرکای دیگر دسترسی خواهد داشت.

2. دیگر شرکت‌ها هزینه‌ای را جهت ساخت شبکه به شرکت Swisscom پرداخت می‌کنند، در عوض به یکی از فیبرهای موجود در شبکه دسترسی اختصاصی خواهند داشت.

3. شرکای دیگر می‌توانند فیبر تاریک «dark fiber» را از Swisscom اجاره کنند.

4. شرکای دیگر می‌توانند دسترسی به جریان بیتی را خریداری کنند.

هدف شرکت Swisscom پوشش 100000 خانه تا سال 2009 و یک میلیون خانه تا سال 2015 بوده است. اگرچه شرکت Swisscom از GPON برای مشتریان FTTH استفاده نمی‌کنند اما معماری چند فیبری که بکار می‌گیرند به اپراتورهای جایگزین اجازه می‌دهد تا از GPON استفاده کنند. اپراتور جایگزین Sunrise با تأمین‌کننده برق EWZ برای ارائه سرویس‌های FTTH بر روی شبکه فیبر EWZ همکاری کرده است.

یک کنسرسیوم متشکل از هفت شبکه برق محلی نیز قصد راه‌اندازی شبکه FTTH در سوئیس را دارند اما این کنسرسیوم به جای مدل چند فیبری Swisscom از معماری تک فیبری استفاده می‌کنند.

معماری، پیکربندی، تجهیزات و هزینه‌ها

شرکت Swisscom برای مشتریان FTTH از معماری PTP استفاده می‌کند اما ماهیت معماری چند فیبری این امکان را فراهم می‌کند تا اپراتورهای دیگری که از آن استفاده می‌کنند، بتوانند انواع مختلفی از معماری‌های FTTH را بکار برند. این امکان از طریق محل مشترک در دفاتر مرکزی و در نقاط توزیع (حفره‌ها) فراهم می‌شود؛ به عبارت دیگر، اپراتورهای جایگزین می‌توانند مانند Swisscom از یک معماری PTP استفاده کنند، یا یک معماری PON را با تقسیم‌کننده‌های نصب شده در نقاط توزیع و یا هر ساختار دیگری را انتخاب کنند. شرکت Swisscom قصد دارد تا 8/2 میلیارد فرانک سوئیس (معادل 6/1 میلیارد پوند انگلیس) را برای راه‌اندازی FTTH هزینه کند که به طور متوسط برای هر خانه 1600 پوند انگلیس هزینه خواهد شد.

6. انگلستان

بررسی بازار و نظارت

انگلستان دارای بازار پهن باند بسیار پیشرفته و رقابتی با گسترش پهنای باند 59 درصدی در مناطق روستایی و 57 درصدی در مناطق شهری است. پنج اپراتور بزرگ پهن باند و چندین اپراتور کوچک‌تر در این بازار حضور دارند.

سیاست دسترسی نسل بعدی «NGA» سازمان تنظیم‌کننده مقررات رسانه‌ای بریتانیا «Ofcom» با چالش ایجاد توازن بین رقابت و تأمین سرمایه‌گذاری در زیربنای جدید مواجه است. محصولات فعال استاندارد شده به عنوان جزء مهمی از NGA شناخته شده‌اند زیرا آن‌ها می‌توانند سرویس‌ها را بر روی هر زیرساختی (از جمله FTTH) ارائه دهند. نهاد Ofcom مشتاق است طرح‌های دسترسی پسیو را برای آینده نگه دارد، اگر چه تقاضا برای این نوع دسترسی در حال حاضر کم است. بررسی دسترسی داکت پروژه ofcom نشان داد که دسترسی داکت می‌تواند یک طرح احتمالی باشد اما یک راه‌حل فوری برای مسائل رقابتی نیست.

Ofcom چشم‌اندازهای خاصی را برای توسعه‌دهندگان ساختمان‌های جدید تعریف می‌کند که احتمالاً این کار برای تشویق آن‌ها به نصب FTTH است. نمونه‌ای از این چشم‌اندازها عبارتند از: پیشنهاد دسترسی آزاد در جایی‌که تنها یک شبکه وجود دارد، استفاده از استانداردهای باز، عرضه محصولات جریان بیتی عمده، دسترسی خطی فعال «ALA».